Door politie doodgeschoten Duitser vormde geen direct gevaar

De 23-jarige Sammy Seewald die door de politie werd doodgeschoten zou geen direct gevaar hebben gevormd. Dat beweert televisieprogramma Argos. De Duitser werd drie jaar geleden in Amsterdam door politiekogels om het leven gebracht.

De Amsterdamse politie reageert woensdag afwijzend op de conclusies in het programma. Het Openbaar Ministerie besloot in 2021 de agenten die Seewald doodschoten niet te vervolgen, omdat er sprake was van noodweer.

De ouders van Seewald brachten geld bijeen om nader onderzoek te doen naar de zaak. Britse onderzoekers van het Forensic Architecture maakten een 3D-reconstructie van de laatste momenten voordat Seewald werd doodgeschoten. De conclusies die op basis daarvan worden getrokken staan haaks staan op de lezing van politie en Openbaar Ministerie.

Argos heeft ook interne documenten en rapporten ingezien. De makers stellen op basis van al deze informatie dat de dood van Seewald te voorkomen was geweest. Het was het resultaat van een optelsom van operationele en inschattingsfouten door de politie.

Seewald was met vrienden in Amsterdam om zijn verjaardag te vieren. Na een bezoek aan een coffeeshop raakte hij in de war en belandde vermoedelijk in een psychose belandt. Hij verloor het contact met zijn vrienden en verdween van de radar. Zijn vrienden gaven hem op als vermist.

Twee dagen later vindt zijn moeder haar zoon op straat in Amsterdam-West. Hij gedraagt zich paranoïde. Op dat moment spreekt een voorbijrijdende agent hem aan. Seewald sprint dan weg en de agent zet een achtervolging in.

Seewald was in het bezit van een klein mes. Een kwartier later wordt Seewald doodgeschoten. De agenten beschikten destijds nog niet over een stroomstootwapen.

De politie zegt in een reactie dat de conclusies in het programma ‘ver van de werkelijkheid af staan’. De politie spreekt van ‘een complexe zaak met een afloop die niemand heeft gewild en de impact op allereerst zijn ouders, maar ook de betrokken politiemensen is tot de dag van vandaag niet in woorden te vatten.’

De door de rechtbank als deskundige benoemde socioloog en politiewetenschapper Jaap Timmer bracht ook een rapport uit over de kwestie. Hij kwam in zijn definitieve rapport tot veel minder scherpe conclusies dan die de Britse onderzoekers trekken.

De politie erkent wel dat er wat te verbeteren viel aan ‘procedures en afspraken’ en zegt het Timmer-rapport daarvoor als basis te hebben gebruikt en nog te gebruiken.

De politie wijst ook op bredere problematiek van mensen die in psychische nood zijn en op straat verward of dreigend gedrag vertonen, en soms levensgevaarlijk zijn. Er is in de laatste jaren sprake van een stijging van dat soort gevallen, en de politie is aangewezen om op te treden en als eerste de openbare ruimte veilig te houden.

In Amsterdam hebben de burgemeester, Openbaar Ministerie en de politie afgesproken dat recente incidenten in samenhang worden geanalyseerd. Het gaat volgens de politie daarbij ‘niet om schuld en boete, maar om te zoeken naar de fouten in het systeem waarin zoveel spelers actief zijn, maar waar mensen die zorg nodig hebben, toch uit vallen.’